زمان تقریبی مطالعه: 10 دقیقه
 

صحابه در غزوه احد (قرآن)





یکی از جنگ‌های صدر اسلام غزوه احد است. در این مقاله آیات مرتبط با صحابه شرکت‌کننده در غزوه احد معرفی می‌شوند.


۱ - امداد الهی به صحابه



برخوردارى صحابه از امداد الهی، با خواب آرام‌بخش در غزوه احُد:
ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُعاساً ... آيه ياد شده مربوط به غزوه احُد است.

۲ - وعده پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله به امداد الهی



وعده پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله به صحابه در غزوه احُد، مبنى بر امداد خداوند به آنان از سوى ملائکه، در صورت صبر پيشگى و داشتن تقوا:
إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِينَ أَ لَنْ يَكْفِيَكُمْ أَنْ يُمِدَّكُمْ رَبُّكُمْ بِثَلاثَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِكَةِ مُنْزَلِينَ‌ بَلى‌ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا وَ يَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هذا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ بِخَمْسَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِكَةِ مُسَوِّمِينَ.

۳ - پیروزی اولیه صحابه



محقّق شدن وعده خدا به پیروزی صحابه، در مرحله اوليّه جنگ احُد:
وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذا فَشِلْتُمْ وَ تَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَ عَصَيْتُمْ مِنْ بَعْدِ ما أَراكُمْ ما تُحِبُّونَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الدُّنْيا وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ‌ ....

۴ - نکوهش خداوند از صحابه



نکوهش خداوند از ناتوانی و سستی برخى صحابه در غزوه احُد:
إِذْ هَمَّتْ طائِفَتانِ مِنْكُمْ أَنْ تَفْشَلا وَ اللَّهُ وَلِيُّهُما وَ عَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ. شأن نزول آيه ۱۲۱ و آيات بعدى غزوه احُد است ومقصود از «طائفتان» در آيه ۱۲۲ بنو سلمه و بنو حارثه از انصار هستند.

۵ - صحابه منافق‌صفت



وجود برخى افراد منافق‌صفت از صحابه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در غزوه احُد:
وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ‌ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنِينَ‌ وَ لِيَعْلَمَ الَّذِينَ نافَقُوا وَ قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا قاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوِ ادْفَعُوا قالُوا لَوْ نَعْلَمُ قِتالًا لَاتَّبَعْناكُمْ هُمْ لِلْكُفْرِ يَوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلْإِيمانِ يَقُولُونَ بِأَفْواهِهِمْ ما لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يَكْتُمُونَ.

۶ - مجروح شدن صحابه



مجروح شدن برخى صحابه در غزوه احد:
الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ‌ ....

۷ - اعلام آمادگی صحابه مجروح



آمادگی برخى صحابه مجروح در غزوه احد، براى شركت در جهادى ديگر:
الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِينَ‌ ....

۸ - پایداری صحابه



پایداری و استقامت عدّه‌اى از صحابه در جنگ احُد:
وَ ما مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى‌ أَعْقابِكُمْ‌ ....

۹ - تصفیه شدن صحابه



كارزار احُد، صحنه‌اى براى امتحان و تصفيه صحابه مؤمن از غير مؤمن:
۱. إِنْ يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ وَ تِلْكَ الْأَيَّامُ نُداوِلُها بَيْنَ النَّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ يَتَّخِذَ مِنْكُمْ شُهَداءَ ... وَ لِيُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا ....
۲. وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ‌ ... ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ‌ ....
۳. ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُعاساً يَغْشى‌ طائِفَةً مِنْكُمْ وَ طائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنْفُسُهُمْ يَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجاهِلِيَّةِ يَقُولُونَ هَلْ لَنا مِنَ الْأَمْرِ مِنْ شَيْ‌ءٍ قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ كُلَّهُ لِلَّهِ يُخْفُونَ فِي أَنْفُسِهِمْ ما لا يُبْدُونَ لَكَ يَقُولُونَ لَوْ كانَ لَنا مِنَ الْأَمْرِ شَيْ‌ءٌ ما قُتِلْنا هاهُنا قُلْ لَوْ كُنْتُمْ فِي بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلى‌ مَضاجِعِهِمْ وَ لِيَبْتَلِيَ اللَّهُ ما فِي صُدُورِكُمْ وَ لِيُمَحِّصَ ما فِي قُلُوبِكُمْ‌ ....
۴. وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنِينَ‌ وَ لِيَعْلَمَ الَّذِينَ نافَقُوا وَ قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا قاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوِ ادْفَعُوا قالُوا لَوْ نَعْلَمُ قِتالًا لَاتَّبَعْناكُمْ هُمْ لِلْكُفْرِ يَوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلْإِيمانِ يَقُولُونَ بِأَفْواهِهِمْ ما لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يَكْتُمُونَ.

۱۰ - ترک موقت جنگ احد



اجازه برخى صحابه از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله براى ترك موقّت جنگ احُد، جهت انجام دادن برخى از كارهاى‌شان:
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِذا كانُوا مَعَهُ عَلى‌ أَمْرٍ جامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّى يَسْتَأْذِنُوهُ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُولئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ. حنظلة بن ابى‌عيّاش در آستانه شروع جنگ احُد يك شب را براى مراسم زفاف از پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله اجازه گرفت و صبح هنگام، خود را به ميدان جنگ رساند. اين آيه در شأن او نازل شد.

۱۱ - فرار صحابه



فرار برخى صحابه در غزوه احُد، سبب شکست مسلمانان:
وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ‌ حَتَّى إِذا فَشِلْتُمْ وَ تَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَ عَصَيْتُمْ مِنْ بَعْدِ ما أَراكُمْ ما تُحِبُّونَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الدُّنْيا وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ وَ لَقَدْ عَفا عَنْكُمْ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ‌ إِذْ تُصْعِدُونَ وَ لا تَلْوُونَ عَلى‌ أَحَدٍ وَ الرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ فِي أُخْراكُمْ فَأَثابَكُمْ غَمًّا بِغَمٍّ لِكَيْلا تَحْزَنُوا عَلى‌ ما فاتَكُمْ وَ لا ما أَصابَكُمْ وَ اللَّهُ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ. بنا بر اينكه «إذ تصعدون» متعلّق به «صرفكم» در آيه قبلى باشد، اين دو آيه در مقام بيان علل شكست در غزوه احُد است‌.

۱۲ - علت فرار صحابه



دنیاطلبی برخى صحابه، سبب فرار آنان از صحنه كارزار احُد:
وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذا فَشِلْتُمْ وَ تَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَ عَصَيْتُمْ مِنْ بَعْدِ ما أَراكُمْ ما تُحِبُّونَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الدُّنْيا وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ وَ لَقَدْ عَفا عَنْكُمْ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ‌ إِنَّ الَّذِينَ تَوَلَّوْا مِنْكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّيْطانُ بِبَعْضِ ما كَسَبُوا وَ لَقَدْ عَفَا اللَّهُ عَنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ حَلِيمٌ.

۱۳ - عفو صحابیان فراری



عفو صحابيان فرارى از جنگ احد، فضل و آمرزشى از سوى خداوند در حق آنان:
وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذا فَشِلْتُمْ وَ تَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَ عَصَيْتُمْ مِنْ بَعْدِ ما أَراكُمْ ما تُحِبُّونَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الدُّنْيا وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ وَ لَقَدْ عَفا عَنْكُمْ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ‌ إِنَّ الَّذِينَ تَوَلَّوْا مِنْكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّيْطانُ بِبَعْضِ ما كَسَبُوا وَ لَقَدْ عَفَا اللَّهُ عَنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ حَلِيمٌ.

۱۴ - عفو صحابه خطاکار



عفو خطاكاران از صحابه در پيكار احد، تکلیف الهی پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله:
فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ. به مقتضاى ارتباط اين آيه با آيات ديگر نبرد احُد، ازجمله افراد مورد نظر، كه پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله موظّف به گذشت از خطاى آنان است، خطاكاران نبرد احُد هستند.

۱۵ - نزاع صحابه



نزاع صحابه در غزوه احد درباره فرمان پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله از علل شكست آنان:
وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذا فَشِلْتُمْ وَ تَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَ عَصَيْتُمْ مِنْ بَعْدِ ما أَراكُمْ ما تُحِبُّونَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الدُّنْيا وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ وَ لَقَدْ عَفا عَنْكُمْ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ.

۱۶ - نفوذ شیطان در صحابه



نفوذ شیطان در برخى از صحابه حاضر در جنگ احُد، سبب ترك جهاد از سوى آنان:
إِنَّ الَّذِينَ تَوَلَّوْا مِنْكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّيْطانُ بِبَعْضِ ما كَسَبُوا وَ لَقَدْ عَفَا اللَّهُ عَنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ حَلِيمٌ.

۱۷ - شکست صحابه در غزوه احد




۱۷.۱ - مشیت الهی


شكست صحابه در جنگ احُد، برخاسته از مشیّت خدا:
وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنِينَ.

۱۷.۲ - امنحان الهی


شكست صحابه در غزوه احُد، امتحانى از سوى خدا:
وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذا فَشِلْتُمْ وَ تَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَ عَصَيْتُمْ مِنْ بَعْدِ ما أَراكُمْ ما تُحِبُّونَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الدُّنْيا وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ وَ لَقَدْ عَفا عَنْكُمْ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ.

۱۷.۳ - تردید صحابه سست‌انديشه


شهادت برخى صحابه در غزوه احد و شكست در آن كارزار، سبب ترديد مسلمانان سست‌انديشه:
ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُعاساً يَغْشى‌ طائِفَةً مِنْكُمْ وَ طائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنْفُسُهُمْ يَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجاهِلِيَّةِ يَقُولُونَ هَلْ لَنا مِنَ الْأَمْرِ مِنْ شَيْ‌ءٍ قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ كُلَّهُ لِلَّهِ يُخْفُونَ فِي أَنْفُسِهِمْ ما لا يُبْدُونَ لَكَ يَقُولُونَ لَوْ كانَ لَنا مِنَ الْأَمْرِ شَيْ‌ءٌ ما قُتِلْنا هاهُنا قُلْ لَوْ كُنْتُمْ فِي بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلى‌ مَضاجِعِهِمْ وَ لِيَبْتَلِيَ اللَّهُ ما فِي صُدُورِكُمْ وَ لِيُمَحِّصَ ما فِي قُلُوبِكُمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ.

۱۷.۴ - جدای صحابه مؤمن از منافق


شكست نبرد احُد، سبب آشكار شدن صف صحابه مؤمن از منافق:
وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنِينَ‌ وَ لِيَعْلَمَ الَّذِينَ نافَقُوا وَ قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا قاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوِ ادْفَعُوا قالُوا لَوْ نَعْلَمُ قِتالًا لَاتَّبَعْناكُمْ هُمْ لِلْكُفْرِ يَوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلْإِيمانِ يَقُولُونَ بِأَفْواهِهِمْ ما لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يَكْتُمُونَ.

۱۸ - علت شکست غزوه احد




۱۸.۱ - سستی برخی صحابه


سستی برخى صحابه در غزوه احُد، باعث محروميّت از نصرت الهی و شكست در نبرد احد:
وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذا فَشِلْتُمْ وَ تَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَ عَصَيْتُمْ مِنْ بَعْدِ ما أَراكُمْ ما تُحِبُّونَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الدُّنْيا وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ وَ لَقَدْ عَفا عَنْكُمْ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ.

۱۸.۲ - عدم اتکال به خدا


عدم اتّکال برخى صحابه به خدا، از اسباب شكست مسلمانان در غزوه احُد:
إِنْ يَنْصُرْكُمُ اللَّهُ فَلا غالِبَ لَكُمْ وَ إِنْ يَخْذُلْكُمْ فَمَنْ ذَا الَّذِي يَنْصُرُكُمْ مِنْ بَعْدِهِ وَ عَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ. وقوع اين آيه پس از بيان نبرد احُد و شكست مؤمنان، به علّت شكست اشاره دارد؛ يعنى چون در آن نبرد توکّل نداشتيد از یاری خدا محروم شديد و در نتيجه شكست خورديد.

۱۹ - پانویس


 
۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۴.    
۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص ۸۶۲.    
۳. زمخشری، محمد بن عمر، الکشّاف، ج ۱، ص ۴۲۷.    
۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۲۴.    
۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۲۵.    
۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۲.    
۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۲۲.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص ۸۲۳-۸۲۴.    
۹. زمخشری، محمود بن عمر، الکشّاف، ج ۱، ص ۴۰۸-۴۰۹.    
۱۰. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۶.    
۱۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۷.    
۱۲. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۲.    
۱۳. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۲.    
۱۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۴۴.    
۱۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۴۰.    
۱۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۴۱.    
۱۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۲.    
۱۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۴.    
۱۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۶.    
۲۰. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۷.    
۲۱. نور/سوره۲۴، آیه۶۲.    
۲۲. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج ۱، ص ۱۱۸.    
۲۳. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۲.    
۲۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۳.    
۲۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۲.    
۲۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۵.    
۲۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۲.    
۲۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۵.    
۲۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۹.    
۳۰. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۲.    
۳۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۵.    
۳۲. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۶.    
۳۳. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۲.    
۳۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۴.    
۳۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۶.    
۳۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۷.    
۳۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۲.    
۳۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۰.    


۲۰ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۸، ص۳۴۳، برگرفته از مقاله «صحابه در غزوه احد».    


رده‌های این صفحه : جنگ احد | صحابه | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.